Baza tego posiłku to ryż i fasola gotowane osobno, a następnie podsmażane razem z warzywami, ziołami i przyprawami. Najczęściej wykorzystuje się czerwoną paprykę, cebulę, czosnek i kolendrę. Nikaragua i Kostaryka od lat toczą spory i debaty, z którego kraju pochodzi gallo pinto. Trzeba przyznać – jego historia jest długa i bogata. Jedna z hipotez mówi, że receptura potrawy przyjechała na tereny Ameryki Północnej wraz z afrykańskimi niewolnikami. Inna – że zostało one wymyślone na wyspie San José. Prawdopodobnie nigdy nie dowiemy się, jak było naprawdę, ale czy rzeczywiście to jest ważne?
Jak przygotowywać gallo pinto? Nie ma jednej, tradycyjnej receptury. Z racji tego, że do oryginalności przepisu uzurpują sobie prawa dwa państwa, znajdziemy przynajmniej dwa sposoby przygotowywania potrawy. Nikaraguańczycy sporządzają gallo pinto z czerwonej fasoli, a Kostarykańczycy z czarnej. Już nie mówiąc o ilości wariacji na temat dodatków, używanych przypraw czy zawiłościach wyważania ilości pieprzu czy kolendry. Jedyne co jest pewne to to, że gallo pinto łączy ważne dla wielu kultur składniki: ryż oraz fasolę. Nietrudno dostrzec tutaj nawiązanie do Metysów, czyli potomków rdzennych Indian. W kulinariach ważną rolę odgrywała dla nich fasola, a za to ryż został przywieziony przez Krzysztofa Kolumba.
Jako, że fasola była obecna w Ameryce od zawsze, a ryż został spopularyzowany przez przybywających za Kolumbem Europejczyków i Afrykanów, nie dziwne, że w obu Amerykach znajdziemy wiele dań bazujących na tych składnikach. Arroz congri, czyli meksykański ryż z fasolą, słynie z dodatku pomidorów, kukurydzy i aromatycznych przypraw: kuminu, oregano, czosnku i różnego rodzaju sproszkowanych papryk. W Brazylii ryżowo-fasolowy gulasz nazywany jest feijoado i uważany jest za jedno z dań narodowych. Brazylijczycy przygotowują je łącząc nikaragujski i kostarykański przepisy na gallo pinto – czyli najprościej mówiąc, wykorzystują zarówno fasolę czarną, jak i czerwoną. Kubańczycy swój przepis na ryż z fasolą nazywają moros y cristianos. Zasadniczo nie różni się wiele od bazowej wersji gallo pinto, jedynie przyprawy są nieco bardziej zróżnicowane. Panamczycy używają za to prawie wyłącznie czerwonego ryżu, lecz smak potrawy jest nieco inny niż w innych częściach Ameryki, ponieważ podlewają ją mlekiem kokosowym. Mieszkańcy Wenezueli jako jedyni na kontynentach tradycyjny ryż z fasolą wzbogacają smażonym jajkiem lub mięsem wołowym czy rybami. Wenezuelska receptura jest najbardziej bogata, dopuszcza ona różnego rodzaju dodatki w zależności od regionu, pory roku, a nawet ograniczeń związanych z religią.
