Skąd pochodzi herbata? Jakie są różnice między jej poszczególnymi rodzajami? Dlaczego warto ją pić codziennie? Zanurzmy się w aromatycznej krainie herbaty.
Zapewne każdemu z nas zdarzyło się, po powrocie do domu z mroźnego dworu w jesienny lub zimowy wieczór, siąść z gorącym kubkiem herbaty i pomyśleć – „tego mi było trzeba”. Aromatyczny zapach napoju błyskawicznie wypełnił pokój, a zmarznięte jeszcze przed chwilą dłonie, rozgrzały się od gorącego naczynia. Znowu nadeszła jesień, więc pewnie częściej będziemy sięgać po gorące herbaty. Warto więc poznać ich historię, rodzaje i właściwości prozdrowotne, by w pełni cieszyć się ich smakiem i aromatem.
Z dalekiej Azji
Ten jeden z najpopularniejszych napojów na świecie pochodzi z Chin. Pierwsze wzmianki o herbacie znajdziemy w dziełach chińskich z I wieku przed naszą erą. Twórca taoizmu, Laozi, porównuje w nich herbatę do eliksiru nieśmiertelności. Wiele wieków później, bo w VIII wieku naszej ery, powstał traktat poświęcony wyłącznie temu napojowi, czyli Chaijing – „Sztuka klasyczna herbaty”. Co ciekawe, herbata zyskała popularność w Chinach dopiero w VI wieku, choć legenda o jej odkryciu opowiada o mitycznym cesarzu i roku 2737 przed naszą erą. Głosi ona, że cesarz Shennong chcąc zachować zdrowie, pił wyłącznie gorącą wodę. Pewnego dnia, odpoczywając w ogrodzie, do jego naczynia z gorącą wodą wpadło kilka liści nieznanej rośliny. Cesarz spróbował powstałego naparu i rozsmakował się w jego aromacie i smaku.
Herbata z Chin najpierw rozprzestrzeniła się do sąsiednich krajów. Trafiła do Japonii, Tybetu, Mongolii i Indii. W tym ostatnim kraju zyskała wielką popularność i ,dzięki kupcom indyjskim, powędrowała dalej na zachód poprzez kraje arabskie. Pierwszymi Europejczykami, którzy zetknęli się z herbatą, byli Rosjanie podbijający Syberię. Do Europy herbata dotarła dzięki Holendrom w XVII wieku.
Bogactwo smaków
Współcześnie istnieje wiele rodzajów herbaty. W sklepach możemy kupić zarówno jej podstawowe rodzaje, jak i przeróżne mieszanki z najbardziej fantazyjnymi owocami, kwiatami i dodatkami. Ważne jest jednak, byśmy potrafili rozróżnić najpopularniejsze rodzaje, do których należą herbata czarna, biała, zielona, czerwona i ulung.
Różnice między poszczególnymi rodzajami herbat wynikają z procesu ich otrzymywania. Aby z krzewu herbacianego powstała czarna herbata, jego liście poddaje się kilku procesem. Najpierw pozwala im się zwiędnąć, potem przeprowadza się proces skręcania, który ma zmiękczyć liście, a następnie poddaje się je fermentacji i suszeniu. Najbardziej popularnymi gatunkami czarnej herbaty są assam, Yunnan, ceylon i darjeeling.
Liście zielonej herbaty nie ulegają fermentacji. Od razu po zerwaniu przeprowadzony jest proces suszenia. Dlatego herbaty tego typu, jak gunpowder, sencha, czy matcha, mają delikatniejszy smak niż te czarne.
Biała herbata powstaje z młodych pączków, które zbierane są na wiosnę. Czasami, by zapobiec powstawaniu chlorofilu w pączkach osłania się krzew przed słońcem. Jest to jedna z najdroższych herbat, wytwarzana głównie w Chinach.
Z prowincji Yunnan pochodzi czerwona herbata. Poddaje się ją dodatkowej fermentacji i leżakowaniu. Posiada ona silny aromat i smak. Zdarza się, że herbata taka może leżakować nawet 50 lat. Natomiast herbatę ulung poddaje się tylko częściowej fermentacji.
Zdrowy napój
Herbata zawiera wiele cennych związków. Bogata jest w witaminy A, C, E, K oraz te z grupy B. Po wypiciu zielonej herbaty czujemy się spokojniejsi. Dlaczego? Zawarta w niej L-teanina, czyli niebiałkowy aminokwas, działa uspokajająco oraz wpływa na zmniejszenie stresu. Z drugiej strony, herbata zawiera także teinę, która działa pobudzająco oraz wpływa pozytywnie na pracę układu nerwowego przez co ułatwia koncentrację.
