O historii wegetarianizmu

Coraz więcej osób przechodzi na wegetarianizm. Nawet w przedszkolach przygotowywane są specjalne posiłki dla małych wegetarian. Gdzie i kiedy pojawili się wegetarianie i jakie mogą być rodzaje tej diety, a właściwie stylu życia? O tym dowiesz się z poniższego artykułu.

Pierwsze zalążki

Historia wegetarianizmu jest starsza, niż mogłoby się to wydawać. Pierwsze wzmianki mówią o starożytnej Grecji, która mając dostęp do świeżych owoców i warzyw, rezygnowała z jedzenia mięsa lub robiła to podczas wyjątkowych okazji. Oczywiście nie znano wtedy pojęcia wegetarianizmu, ale pisał już o nim Homer, przedstawiając w „Odysei” kraj Lotofagów. Naród ten miał odżywiać się wyłącznie owocami. W podobnym okresie kult niejedzenia mięsa rozpoczął się – niezależnie od Grecji – na Dalekim Wschodzie. Ma to związek z wyznawaną przez wielu mieszkańców Indii religią – hinduizmem. Hinduiści wierzą w reinkarnację, a dokładniej uważają, że dusza człowieka odradza się w ciele byka. Krowy uważane są za towarzyszki Boga Śiwna a konie, jako zwierzęta zarezerwowane niegdyś wyłącznie władcom, są darzone szacunkiem. Niektóre kasty dopuszczają jedzenie innych mięs niż wołowina i konina, jednakże wegetarianizm zawsze przeważał i przeważa na terenie Indii. Do Europy wegetarianizm dotarł około V wieku p.n.e., a w wiekach średnich praktykowany był przez niektórych mnichów (np. Piotra z Amiens), którzy uważali go za element ascezy.

Wegetarianizm w XIX wieku

Ruch niejedzenia mięsa dynamiki nabrał w połowie XIX wieku. Zaczęły wtedy powstawać pierwsze związane z nim organizacje oraz ujawniać się aktywiści, manifestujący swój sposób odżywiania. Na przykład lekarz ze Szwajcarii, Maximilian Oskar Bicher-Benner, wegetarianizm uznawał za metodę leczenia wielu chorób. Jako ciekawostkę napiszemy, iż niektóre źródła podają, że to on wymyślił i spopularyzował muesli, czyli mieszankę płatków zbożowych, orzechów i suszonych owoców. Zwieńczeniem wysiłków wegetarian było zawiązanie w 1908 roku Międzynarodowej Unii Wegetariańskiej jako nadrzędnej instytucji nad podobnymi organizacjami. W propagowaniu wegetarianizmu w Polsce krokiem milowym było utworzenie w Warszawie, zaraz po II wojnie światowej, Towarzystwa Zwolenników Wegetarianizmu. Później, w latach 70. XX wieku, na świecie pojawiło się wiele publikacji traktujących o jedzeniu mięsa. Było ono rozpatrywane na wielu płaszczyznach – etycznej, medycznej i ekonomicznej. To właśnie tamte czasy dały prawdziwego kopa do wegetarianizmu znanego teraz.

Wegetarianizm obecnie

Niestety, ciężko jest znaleźć aktualne statystyki mówiące o ilości wegetarian na świecie. Te pochodzące z około 2000 roku mówią, że np. około 3% Portugalczyków określało siebie mianem wegetarian i aż 6% Szwedów. Najnowsze (z 2013 roku) badania w Polsce wykazały, że 7% naszych rodaków nie je mięsa, i co 10. człowiek do 35. roku życia. Nie zagłębiając się w cyfry, widać, że wegetarianizm dynamicznie się rozwija. Świadczą o tym wciąż powstające nowe wegetariańskie lokale oraz koncerny spożywcze zasypujące półki wegetariańskimi daniami. W 2018 roku amerykański portal HappyCow.com ulokował Warszawę na 7. miejscu w światowym rankingu miast przyjaznych wegetarianom.

Odmiany wegetarianizmu

Rodzajów wegetarianizmu jest kilka. Różnią się one ograniczeniem w spożywaniu (innych niż mięso) produktów odzwierzęcych:

• laktowegetarianizm – oprócz niespożywania mięsa, laktowegetarianie nie jedzą jajek;
• weganizm – polega na rezygnacji z wszelkich produktów odzwierzęcych (jaj, nabiału, a w wielu przypadkach także miodu);
• witarianizm – dieta polegająca na żywieniu się wyłącznie warzywami i owocami; witarianie nie jedzą niczego, co było przetwarzane lub podgrzewane;
• frutarianizm – bardziej radykalna wersja witarianizmu; frutarianie jedzą wyłącznie owoce i warzywa, które same spadły z drzewa lub krzaka.