Do przypadku naszego dzisiejszego kulinarnego bohatera doskonale pasuje powiedzenie o powrocie na scenę z przytupem. Kiedyś powszechnie uprawiany, został z czasem wyparty przez pszenicę zwyczajną, swoją bardziej pospolitą i urodzajną kuzynkę. Przedstawiamy Wam dzisiaj orkisz!
Krótka historia upadku
Pszenica orkiszowa należy do najstarszych roślin uprawnych na świecie. Wspomina się o jej dwóch rodowodach: terenach południowo-wschodniej Europy i obszarze dzisiejszego Iranu. Naukowcy przypuszczają, że orkisz mógł wykształcić się w procesie krzyżowania się niewymłacalnej pszenicy płaskurki z wymłacalnymi formami pszenicy albo w procesie połączenia z dziko rosnącą trawą ośćcem. Z czasem, dzięki odporności na zimno, uprawy orkiszu pojawiły się w północnej i środkowej Europie, a zboże to stało się głównym źródłem mąki wykorzystywanym do wypieku chleba. Jednak ze względu na swój twardy charakter i upór podczas zbiorów, pszenica orkiszowa zaczęła być systematycznie zastępowana wydajniejszą pszenicą pospolitą, która w XX wieku zdominowała ten rodzaj upraw. Nasz biedny gość musiał ustąpić pola…
Powrót na scenę
Jednak silny charakter orkiszu został dostrzeżony i doceniony. Obecnie pszenicę orkiszową uprawia się przede wszystkim w gospodarstwach ekologicznych. Nasuwa się pytanie, dlaczego? To nieznośny upór orkiszu sprawia, że z jednej strony jego zbiór jest żmudny i mało efektywny, ale z drugiej - twarda łupinka chroni zawartość ziarna przed działaniem zanieczyszczeń, owadów oraz przed chorobami. Dzięki temu pszenica orkiszowa może wzrastać naturalnie bez stosowania pestycydów i środków chemicznych. Obecnie liderami w uprawie orkiszu są Niemcy, Austria i Szwajcaria. Coraz większą popularność zdobywa on we Francji, Belgii, Włoszech oraz w krajach Europy Środkowej. W 2010 roku w Polsce orkisz uprawiano na 1637 ha, jednak zainteresowanie tym zbożem systematycznie rośnie.
Kpisz, to zdrowy orkisz!
Nasz sympatyczny przyjaciel jest nie tylko uparty, ale i zdrowy. Dzięki swoim pierwotnym cechom zawiera więcej błonnika pokarmowego i nienasyconych kwasów tłuszczowych niż jego pospolita kuzynka. Może pochwalić się bogatszym składem witamin B, A, E i D i związków mineralnych. Pszenica orkiszowa korzystnie działa na nasz układ krwionośny, obniżając stężenia cholesterolu we krwi. Dodatkowo pozytywnie wpływa na trawienie oraz zalecana jest w walce z dolegliwościami związanymi z przemęczeniem, osłabionym apetytem i złym samopoczuciem. Nie zapominajmy, że dojrzałe ziarna tego zboża bogate są w kwas krzemowy, który ma pozytywny wpływ na naszą skórę, włosy i paznokcie.
Garść pomysłów
Gdy już mąka orkiszowa pojawi się w kuchni i będziemy chcieli zrobić z niej jakieś pyszne danie, to nie ma sensu się ograniczać i można iść na całość. Orkisz nadaje się zarówno do zrobienia pysznego orkiszowego chleba na zakwasie, jak i aromatycznych pierogów z kaszą gryczaną i kapustą. A na deser coś dla miłośników stylowych włoskich ciast – orkiszowe galette z mascarpone i pomarańczami. Podsumowując naszego dzisiejszego gościa, przychodzi nam tylko jedna myśl do głowy: ”orkisz się nie pyszni, on jest naturalnie pyszny”.
Sprawdź nasze przepisy z wykorzystaniem orkiszu:
Orkiszowy chleb na zakwasie - http://smakistyl.pl/orkiszowy-chleb-na-zakwasie.html
Orkiszowe pierogi z kaszą gryczaną i kapustą - http://smakistyl.pl/orkiszowe-pierogi-z-kasza-gryczana-i-kapusta.html
Orkiszowe galette z mascarpone i pomarańczami - http://smakistyl.pl/orkiszowe-galette-z-mascarpone-i-pomaranczami.html/
